İçinde Brezilya, Rusya, Çin, Hindistan ve Güney Kore’nin bulunduğu BRICS ülkelerinde yeni ortak para birimi çağrısı geldi. Gelişen küresel ekonomide birden fazla ülke veya ekonominin ortak kullandığı para olarak tanımlanan ortak para birimi, bu kez de Brezilya’nın çağrısıyla bir araya geldi. Bilindiği üzere, Amerikan Doları, Euro, İsviçre Frangı, İngiliz Sterlini gibi para birimleri uzun yıllar belli ekonomilerde kullanılmıştır. Hatta dünyadaki farklı ülke anlaşmaları ve dinamiklerle de yeniden gündeme gelip farklı ortak para birimlerinin kullanılması söz konusu olmuştur. Ayrıca, avrupa casino siteleri oyunlarında dahi farklı para birimlerinin kullanıldığını görmek mümkündür. Bu anlamda, ortak para birimlerinin kullanılması küresel ekonomideki dalgalanmaları en aza indirgemek için ülkelerin tercih ettiği bir yöntemdir.
Brezilya, baskın para birimi Amerikan Dolarının domine olduğu dönemden yeni bir ortak para birimi hayalini kurduğu fikrini açıkladı. Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, Venezuela Başkanı Nicolas Maduro ile görüşmelerinde yeni ortak para birimi hayalini kurduklarını ifade etti. Bu konuyla birlikte Venezuela’nın BRICS grubuna dahil olmasının da konuşulduğu toplantıda uzun vadede bu konuda bütünleşme fikrinin dikkate alınacağı ifade edildi.
Ortak Para Birimi Tarihi
Ortak para birimi paranın icad edilmesinden bu yana kullanılmaktadır. İlk kullanılan ortak para birimi Roma sikkesi (denarius) olmuştur. Modern olan para birimleri ise 20. yüzyıl ortalarında ortaya çıkmıştır. Yine bu zamanlarda altın uluslararası ticarette ortak değer ölçütü olarak kullanılmıştır. Elbette gerçek paranın halen altın olduğu fikri daha eskilere dayanır. Şimdilerde ise Avrupa casino sitelerinde hangi varlıkların değerli oldukları görülebilir. Sonrasında Bretton Woods anlaşması ile ABD dolarının uluslararası ticarette kullanılmasının önü açılmıştır. Onun haricinde yine popüler para birimi Euro 1999’da Avrupa Birliği ülkeleri içinde ortak para birimi olarak belirlenmiş ve halen kullanılmaya devam ediyor.
Günümüzde en çok kullanılan para birimleri Amerikan Doları, Euro, İsviçre Frangı, İngiliz Sterlini, Kanada Doları, Avusturalya Doları, Japon Yeni, Çin Yuanı olarak üst sıralarda yerini almaktadır.
Ortak Para Birimi Kullanmanın Avantajları
Brezilya’nın yeniden gündeme getirdiği ortak para birimi kullanımı, ülke ve ekonomiler arası ticaret kolaylığı, fiyat karşılaştırmaları imkanı, daha düşük işlem maliyetleri, rezerv para olarak kullanım imkanı, para birimi riskinin azalması, ekonomik entegrasyona teşvik ve uluslararası işlem hızını artırma gibi bir çok kolaylığı da beraberinde getirmektedir. Bu şekilde ekonomiler arası karşılaştırmalar yapılarak döviz kuru dalgalanmalarının önüne geçilebilmektedir. Avrupa
Ortak para birimi fikri, döviz maliyetlerini azaltıp ticaret devamlılığını sağlarken ekonomik istikrarı artırırıp dış ticaret işlemlerini artırmada fayda sağlar. Uluslararası işlemlerin hızlanması, bu şekilde ödeme işlem hızlarını ve maliyetlerini de düzenler.
Ortak Para Birimi Kullanmanın Dezavantajları
Geçmişten günümüze birçok faydasıyla kullanılan ortak para birimlerinin avantajlarının yanında dezavantajları da bulunmaktadır. Bunlardan ilki ortak para birimi kullanan ülkelerin bağımsız para politikaları uygulayamamalarıdır. Bunun yanında aynı para birimini kullanan ülkeler arasında ekonomik dengesizliklere müdahale edilmesi zordur. Ayrıca, ortak para birimini kullanan ülkelerin belli ekonomik performansa bağımlı olmaları da söz konusu bir olaydır. Diğer bir deyişle, ekonomik dalgalanmalar aynı para birimini kullanan ülkeleri etkileyecektir. Son olarak ise siyasi işbirlikleri veya anlaşmazlıklar para birimlerinin etkinliğine etki edebilir.
Ortak Para Birimi Değerlemesi
Ülkelerin ortak kullandığı para döviz kurları belli bir sistem ve değişim oranlarıyla belirlenir. Ülkelerin para politikaları ve farklı para birimlerinin birbirleri karşısında nasıl değerlenecekleri belli iki sistem üzerine kurulmuştur.
Bunlardan ilki Sabit Döviz Kurudur. Burada, isminden de anlaşılacağı üzere sabit bir kur üzerinden para birimi değerini belirlemektir. Bu oranlar, merkez bankalarının ya da yüksek otorite olan kurumların belirlemesi ile elde edilen oranlardır. Piyasa koşullarına bakılmaksızın iki para değeri sabit tutulur. Bu şekilde, istikrarlı ticaret yapılmasına olanak sağlar.Diğer ortak para birimi kur belirleme yöntemi ise Döviz Kuru Mekanizmasıdır. Bu yöntemde ise ortak para birimini kullanan ülkeler arasında kur belli iki çizgi arasında dalgalanır.
Elbette döviz kuru, ortak para birimini kullanan ülkelerin işbirliği içinde ekonomi politikaları üretmelerine ve ekonomik istikrar göstermelerine bağlı olarak değişmektedir.Bu sebeple, çeşitli politikalar döviz kurunu denge ve istikrarda tutmak için kullanılmaktadır.