Panama kanalı çalışma prensibi ve inşa edildiği yer itibariyle yapıldığı günden bu yana stratejik olarak önemli olan bir kanaldır. Kanalın yapımına dair ilk fikirler neredeyse 1500’lü yıllarda ortaya atılmıştır. Ancak ilk kanal yapımı adımları 1880 yılında Fransa tarafından atılmıştır.
Fransa bir başlangıç yapsa da işi tamamlayamamıştır. Kanalın yapımı oldukça güç ve maliyetliydi. Kanal projesinin tamamlanması ise 1914 yılını bulmuştur. Projeyi tamamlayan ülke ise ABD olarak bilinmektedir. Yazımızın devamında Panama kanalının özellikleri, çalışma prensibi, kademeli ilerleme anlayışı hakkında merak edilenleri inceleyebilirsiniz.
Panama Kanalı’nın Özellikleri
Kısayol
Panama kanalının özellikleri hem stratejik hem de ticari olarak daha kısa sürede daha uzun yolu daha az tehlike ile aşmayı mümkün kılmıştır. Panama kanalı için bir benzetme yapılması gerekirse üçgenin iki önemli ucunu bağlayan kısa tarafı olabilir.
- En temel özelliği Atlantik okyanusu ile Pasifik okyanusunu birbirine bağlamasıdır.
- Panama toprakları içerisinde bulunur.
- Kademeli özelliğe sahiptir.
- Kanalın uzunluğu 81 kilometredir. Genişliği ise 91 metre ile 300 metre arasında değişmektedir.
- Dünyada bulunan en büyük gemiler bile Panama kanalından sorun yaşamadan geçebilirler.
- Panama kanalının derinliği 12 ile 13 metre civarındadır.
- Kanalın ortalarına doğru suni bir göl olan Gotun gölü bulunmaktadır.
- Panama kanalı ile her yıl 205 milyon ton civarında yük taşınmaktadır. Bu oran günden güne artmaktadır.
- Tüm kanal uzunluğu boyunca yol almak bir geminin ortalama olarak 9 saatini almaktadır.
- Kanal inşa edilirken yaklaşık 27.000 işçi farklı nedenlerden hayatını kaybetmiştir.
- Tarih boyunca gerçekleştirilen en zor mimari uygulamalardan biridir.
Panama Kanalı Neden Kademeli
Panama kanalının yapılmasından sonra denizciler artık uzun kara parçalarını dolaşmak zorunda kalmadan kısa bir yol olan Panama üzerinden hareket edebiliyordu. Öyle ki Güney Amerika kıtasının ucuna kadar gelip dolaşmak denizciler için hem emek hem zaman kaybıydı.
Matematiksel olarak ifade etmek gerekirse Panama kanalının denizcilerin 22.500 KM olan yolunu 9.500 KM’ye düşürdüğünü söylemek mümkündür.
Panama kanalının kademeli olmasının nedeni kanalın orta bölgesinde bulunan suni göldür. Bu suni gölün adı Gotun gölüdür. Gotun gölünün su seviyesi bağlı bulunduğu her iki deniz su seviyesinden de yüksektir. Bu nedenle yolculuk boyunca gemiler için kademeli bir yolculuk şart olmaktadır. Gemilerin yolculuğu boyunca kademeli olan ilerleme için havuzlar kullanılır.
Panama Kanalı Neden Yapıldı?
Panama kanalı Büyük Okyanus ile Atlas Okyanusunu birleştirmek üzere inşa edilen bir kanaldır. Orta Amerika’da bulunan bu kanalın asıl inşa edilme nedeni ise 1850’li yıllardan sonra değişen dünya düzeni ile birlikte sömürgeciliğin hız kazanmasıdır.
Panama kanalı yapıldığında kara parçaları etrafında yapılan uzun deniz yolculukları kısalmıştır. Hem ticari olarak hem de yeni sömürgelere ulaşma kolaylığı sağlaması açısından Panama kanalının yapıldığı dönemde önemli olduğu bilinmektedir. Aynı zamanda oldukça büyük ve zor bir projeydi.
Panama Kanalı Geçiş Ücreti
Panama kanalı geçiş ücreti 2022 yılında 15.000 dolardan başlamaktadır. Gemilerin büyüklüğü, toplam uzunluğu ve maksimum kiriş uzunluğu geçiş ücretlerini belirleyen ana unsurlardır. Bununla birlikte normal gemiler için 15.000 dolardan itibaren geçiş ücreti alınmaktadır.
Panama kanalında alınan en yük geçiş ücreti ise 93.500 dolardır. Bu ücret Neo Panamax gemiler için geçerlidir. Normal gemi, süper gemi ve neo panamax gemiler olarak yapılan taban fiyat ayrıştırmasında gemilerin özelliklerine göre farklı geçiş ücretleri talep edilmektedir.
Daha fazla ilgili içerik;
Panama Kanalı ile Önemini Kaybeden Boğaz
Panama kanalının yapılmasından sonra Macellan Boğazı önemini büyük oranda kaybetmiştir. Macellan boğazının bulunduğu yer oldukça tehlikeli bilinen sulardır. Bu nedenle gemiler için bu yolun kullanılması aslında tehlike de oluşturduğundan Panama kanalı tercih nedeni olmaktadır.
Panama kanalı öncesinde Macellan boğazı bazı rotalar için mevcut bir uğrak noktaydı. Bu boğazdan geçme zorunluluğu olması boğazı daha da önemli kılıyordu. Macellan boğazının stratejik önemini yitirmesi ise panama kanalının kullanıma açılması ile olmuştur.
Panama Kanalı çalışma prensibi
Giriş lock’una gelen gemi, suyun yükselmesiyle birlikte yükselir ve Gatun Gölü’ne ulaşır. Gatun Gölü’ndeki yolculuğunu tamamlayan gemi, çıkış lock’una ulaşır ve suyun alçalmasıyla birlikte alçalır ve kanaldaki yolculuğunu tamamlar.
Panama Kanalı neden havuz sistemi?
Panama kanalının suyu nereden gelir?
Panama Kanalı neden mühendislik harikası?
Panama Kanalı, dünyanın en önemli ticaret yollarından biridir. Kanal, yılda yaklaşık 15.000 gemiyi taşımaktadır. Kanal, ticareti kolaylaştırarak dünya ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır.